Konsekwencje nieregularnych cykli miesiączkowych
Gdy kobieta przestaje miesiączkować – jest to solidny wskaźnik, że coś jest nie tak. Regularny, umiarkowanie bezbolesny okres co miesiąc wskazuje na równowagę hormonalną i prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego.
Nieregularne okresy, bardzo bolesne miesiączki i intensywne objawy PMS mogą oznaczać zaburzenia hormonalne. Poziomy jednego lub więcej hormonów mogą być za niskie lub za wysokie. Przyczynami mogą być problemy zdrowotne, chroniczny stres, nieprawidłowa dieta, nadmierna aktywność fizyczna lub niski poziom tkanki tłuszczowej. Przewlekle nieregularne cykle – kiedy masz pewność, że nie jesteś w ciąży – to coś, czego nie można ignorować.
Niepokojące jest, że wiele kobiet nie zgłasza lekarzowi nieregularnych miesiączek lub innych problemów związanych z cyklem. To duże ryzyko, ponieważ zaburzenia hormonalne mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Są to m.in.: zwiększone ryzyko osteoporozy, chorób serca, niepłodności i innych komplikacji hormonalnych.
Przyczyny nieregularnych cykli menstruacyjnych
Niedoborowa dieta
Dieta uboga w składniki odżywcze, a bogata w stymulanty, może obciążać nadnercza i tarczycę. Wysokie spożycie cukru, tłuszczów trans i sztucznych dodatków wiąże się z problemami tarczycy oraz zmęczeniem nadnerczy, co może zwiększać poziom kortyzolu. Niedobory żywieniowe oraz dieta bogata w wysoko przetworzone produkty mogą bezpośrednio prowadzić do zaburzeń hormonalnych i problemów z owulacją.
TIP: Zadbaj o swoją równowagę hormonalną wprowadzając odżywcze posiłki bogate w składniki tj. cynk, żelazo, selen, wit. z grupy B, jod, magnez, kwasy omega-3.
Dieta dla wsparcia gospodarki hormonalnej – sprawdź menu
Zbyt niski poziom tkanki tłuszczowej
Kiedy wskaźnik masy ciała (BMI) spada poniżej 18,5, może to skutkować problemami z cyklem miesiączkowym z powodu niedostatecznego poziomu tkanki tłuszczowej. Tkanka tłuszczowa odgrywa istotną rolę w produkcji wystarczającej ilości estrogenów. Dlatego kobiety o bardzo niskiej masie ciała lub te z poważnymi zaburzeniami żywieniowymi, takimi jak anoreksja i bulimia, mogą doświadczać nieregularnych lub brakiem miesiączek.
Nadmierna aktywność fizyczna
Choć umiarkowane ćwiczenia są kluczowe dla zdrowia serca, regulacji nastroju, snu i utrzymania zdrowej masy ciała, zbyt duża ilość aktywności fizycznej może wywierać nadmierne obciążenie na nadnercza, tarczycę i przysadkę mózgową. Kobiety, które nagle zaczynają intensywnie trenować, na przykład przygotowując się do maratonu lub innego dużego wydarzenia sportowego, mogą nagle zauważyć zanik miesiączki. Nadmierna aktywność fizyczna, szczególnie w połączeniu z niedoborem kalorii, może przyczynić się do wystąpienia tzw. „Trójki Sportowca” – współwystępowanie problemów zdrowotnych obejmujących niedobór energetyczny, brak miesiączki i osteopenię/osteoporozę.
3 asany rozluźniające w menstruacji – złagodź ból i poczuj się lepiej w czasie miesiączki
Wysoki poziom stresu
Przewlekle podwyższony poziom kortyzolu (hormon stresu) może prowadzić do zaburzenia owulacji. Doświadczenie traumatycznego wydarzenia lub nawet dużo „zwykłego” stresu może nagle spowodować nadmierną pracę nadnerczy, co może zakłócić produkcję hormonów tarczycy, estrogenów i innych hormonów rozrodczych. Pamiętaj, że stresorem dla organizmu może być również niedoborowa dieta, przetrenowane, czy niewysypianie się.
Inne problemy zdrowotne
Nieregularne miesiączki mogą być objawem pewnych problemów zdrowotnych, takich jak zespół policystycznych jajników (PCOS), niewydolność jajników lub przedwczesna menopauza.
Zespół policystycznych jajników (PCOS)
PCOS jest jednym z najczęstszych zaburzeń hormonalnych u kobiet w wieku rozrodczym. Charakteryzuje się nieregularnymi cyklami menstruacyjnymi, a także objawami takimi jak hirsutyzm (nadmierne owłosienie), trądzik, i trudności z zajściem w ciążę. PCOS jest związane z insulinoopornością, co prowadzi do zaburzeń równowagi hormonów, które mają wpływ na regulację cyklu menstruacyjnego. .
Niewydolność jajników
Niewydolność jajników, znana również jako przedwczesna niewydolność jajników (POI), występuje, gdy jajniki przestają działać prawidłowo przed 40. rokiem życia. Objawy mogą obejmować nieregularne cykle lub zanik miesiączki, uderzenia gorąca i suchość pochwy.
Menopauza i perimenopauza
Perimenopauza to okres przed menopauzą, w którym kobieta doświadcza zmian w cyklach menstruacyjnych i innych objawów hormonalnych, takich jak uderzenia gorąca i zmiany nastroju. Menopauza to naturalny koniec cykli menstruacyjnych, zwykle występujący po 45. roku życia.
Podsumowanie
Nieregularne cykle menstruacyjne mogą być wynikiem różnych czynników, od stylu życia i stresu po poważniejsze problemy zdrowotne. Zrozumienie przyczyn nieregularnych cykli i podjęcie odpowiednich kroków w celu ich identyfikacji i leczenia jest kluczowe dla utrzymania zdrowia reprodukcyjnego. W przypadku długotrwałych nieregularności, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem i dietetykiem klinicznym, który pomoże zidentyfikować przyczynę problemu i zaproponować odpowiednie działania ku przywróceniu równowagi hormonalnej.
Bibliografia:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9413300/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16669559/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6820408/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25905282/
https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/view/64992
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28613538/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36819682/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34041247/
“Pokochaj swój cykl menstruacyjny” Emilia Cesarek-Ejzemberg, dietetyk kliniczny, 2022
