Czym jest rak piersi?
Rak piersi to nowotwór, który rozwija się w tkance piersi. Występuje zarówno u kobiet, jak i, choć znacznie rzadziej, u mężczyzn. Choroba ta zazwyczaj ma początek w tkance gruczołowej piersi, która pełni kluczową rolę w produkcji mleka u kobiet. W przypadku raka piersi, komórki w tej tkance zaczynają niekontrolowanie się dzielić i rosnąć, tworząc guzy lub zmiany nowotworowe. Te guzy mogą być złośliwe i rozprzestrzeniać się do innych części ciała, co stanowi główne zagrożenie związanego z rakiem piersi. Wczesna diagnoza i skuteczne leczenie mogą znacząco zwiększyć szanse na wyleczenie i przeżycie pacjentek dotkniętych tym nowotworem.
Do czynników zwiększających ryzyko zachorowania zalicza się:
- wiek > 65 lat,
- predyspozycje genetyczne,
- czynniki związane z wpływem estrogenów, takie jak wczesna pierwsza miesiączka, późna menopauza,
- pierwsza ciąża > 30. r.ż.,
- stosowanie antykoncepcji hormonalnej,
- stosowanie hormonalnej terapii zastępczej po menopauzie.
Wśród czynników modyfikowalnych wymienić natomiast można otyłość (która poprzez nadmiar tkanki tłuszczowej zwiększa stężenie estrogenów) oraz czynniki żywieniowe.
Rola diety w profilaktyce raka piersi
Dieta może odgrywać ważną rolę w profilaktyce raka piersi. Chociaż nie ma cudownych produktów ani magicznych diet, istnieją pewne zasady żywieniowe, które mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka zachorowania.
Wprowadź te produkty do swojej diety:
Owoce i warzywa
Produkty te są bogate w przeciwutleniacze, które pomagają chronić komórki przed uszkodzeniem i zapobiegają rozwojowi nowotworów. Dieta bogata w ciemnozielone i pomarańczowe warzywa i rośliny strączkowe związana jest z niższymi stężeniami białka CRP, co przekłada się na wydłużony czas przeżycia całkowitego u kobiet ze zdiagnozowanym rakiem piersi.
Błonnik
Spożywanie produktów bogatych w błonnik, takich jak pełnoziarniste produkty zbożowe, otręby, owoce i warzywa, pomaga w regulacji poziomu hormonów, co może zmniejszyć ryzyko raka piersi.
Zdrowe tłuszcze
Badacze wskazali, że wysokie spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych oraz izomerów trans kwasów tłuszczowych jest związane ze zwiększonym ryzykiem zgonu. Unikaj tłuszczów nasyconych, które znajdziesz w fast foodach i przetworzonych produktach spożywczych. Zamiast tego, wybieraj tłuszcze zdrowe, takie jak te zawarte w oliwie z oliwek, awokado, orzechach, nasionach, pestkach.
Kurkuma
Kurkuma jest jednym z najskuteczniejszych pokarmów wpływających na zdrowie piersi ze względu na zawartość aktywnego składnika – kurkuminy. Stwierdzono, że związek ten zmniejsza rozmiar guza i zwalcza raka piersi. Według naukowców „kurkumina moduluje karcynogenezę piersi poprzez wpływ na cykl komórkowy i proliferację, apoptozę, starzenie się, rozprzestrzenianie się raka i angiogenezę”.
Utrzymuj zdrową wagę
Nadwaga lub otyłość są czynnikiem ryzyka raka piersi po menopauzie. Kontrola masy ciała odgrywa niezwykle ważną rolę w zapobieganiu rakowi piersi, a także w rehabilitacji i rekonwalescencji. Redukuje biomarkery stanu zapalnego, poprawia zachowania związane ze stylem życia i poprawia jakość życia.
Poza dietą istotny jest odpowiedni styl życia oraz regularne wykonywanie badań profilaktycznych w tym:
Unikanie alkoholu i papierosów
Palenie papierosów i nadmierne spożycie alkoholu zwiększają ryzyko rozwoju raka piersi. Jeśli palisz, warto rozważyć rzucenie nałogu, a jeśli pijesz alkohol, ograniczenie jego spożycia.
Regularna aktywność fizyczna
Regularna aktywność fizyczna pomaga w utrzymaniu zdrowej wagi i może zmniejszyć ryzyko raka piersi. Staraj się być aktywna przez co najmniej 30 minut większość dni tygodnia.
Regularne badania mammograficzne
Niezależnie od diety, regularne badania mammograficzne są kluczowe dla wykrywania zmian nowotworowych w piersiach, zanim pojawią się objawy.
Podsumowanie
Dieta odgrywa istotną rolę w profilaktyce raka piersi. Wybierając zdrowe nawyki żywieniowe, takie jak spożywanie warzyw, owoców, błonnika i unikanie szkodliwych substancji, możesz zmniejszyć ryzyko zachorowania. Jednak pamiętaj, że dieta to tylko jedna z wielu czynników wpływających na zdrowie. Ważne jest również regularne wykonywanie badań mammograficznych i prowadzenie zdrowego stylu życia. Zdrowa dieta to jedna z wielu cegiełek w budowie Twojego zdrowia, ale ma znaczenie, które nie można lekceważyć.
Bibliografia:
Jarosz M., Sajór I.: Prewencja w nowotworach złośliwych [w]: Jarosz M. (red.): Dietetyka. Żywność, żywienie w prewencji i leczeniu. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, 2016.
Report World Cancer Research Fund and American Institute for Cancer Research: World Cancer Research Fund Global Network. Washington, DC: AICR, 2007.
