Rak piersi jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u kobiet na całym świecie. Oprócz czynników genetycznych, styl życia i dieta mogą odgrywać istotną rolę w prewencji oraz wspomaganiu leczenia tej choroby. Właściwe odżywianie może wpływać na zdrowie piersi. Może także pomagać w zmniejszeniu ryzyka zachorowania na nowotwór. W niniejszym artykule omówię, jakie produkty spożywcze warto włączyć do diety, aby wspierać zdrowie piersi. Dowiesz się także czego unikać, aby zmniejszyć ryzyko rozwoju raka. Pamiętaj jednak, że kluczowa zawsze jest profilaktyka.
Dieta a rak piersi – co jeść, a czego unikać?
Dieta a rak piersi – co jeść?
Warzywa i owoce bogate w antyoksydanty
Warzywa i owoce, zwłaszcza te bogate w błonnik, witaminy i składniki mineralne, mają silne właściwości przeciwnowotworowe. Szczególnie warzywa krzyżowe, takie jak brokuły, kalafior, kapusta czy brukselka, zawierają związki o nazwie glukozynolany. W badaniach wykazały one działanie hamujące rozwój komórek nowotworowych. Również owoce jagodowe, jak jagody, maliny czy truskawki, są bogate w polifenole. Mają one silne właściwości antyoksydacyjne, wspierające ochronę komórek przed uszkodzeniami DNA.
Nienasycone kwasy tłuszczowe
Spożycie tłuszczów nasyconych, obecnych głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, może być związane z wyższym ryzykiem zachorowania na raka piersi. Z kolei tłuszcze nienasycone, zwłaszcza kwasy omega-3, które znajdują się w tłustych rybach (łosoś, makrela, sardynki) oraz w siemieniu lnianym, nasionach chia i orzechach włoskich, wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. Badania sugerują, że kobiety, które dodają do swojego planu żywieniowego większe ilości kwasów tłuszczowych omega-3 mają mniejsze ryzyko rozwoju raka piersi, szczególnie w przypadku nowotworów hormonozależnych.
Według badań, dieta śródziemnomorska, bogata w oliwę z oliwek, ryby, orzechy i warzywa, może obniżać ryzyko rozwoju raka piersi. W jednym z badań stwierdzono, że kobiety, które przestrzegały diety śródziemnomorskiej i regularnie spożywały oliwę z oliwek, miały o 68% niższe ryzyko rozwoju raka piersi.
Błonnik
Dieta bogata w błonnik wspomaga regulację poziomu estrogenów w organizmie. Jest to kluczowe, ponieważ nadmiar estrogenów może prowadzić do rozwoju raka piersi. M.in. produkty pełnoziarniste, nasiona roślin strączkowych, owoce i warzywa są doskonałym źródłem błonnik. Nie tylko reguluje on gospodarkę hormonalną, ale również wspiera zdrowie układu pokarmowego.
Produkty fermentowane
Coraz więcej badań zwraca uwagę na rolę mikrobioty jelitowej w zdrowiu ogólnym i nowotworowym. Produkty fermentowane, takie jak kefir, jogurt naturalny, kiszona kapusta czy ogórki kiszone, wspomagają prawidłową florę bakteryjną jelit. Może przyczyniać się to do obniżenia ryzyka nowotworowego poprzez wpływ na metabolizm hormonów, w tym estrogenów.
Zielona herbata
Zielona herbata jest bogata w katechiny, zwłaszcza galusan epigallokatechiny (EGCG), który wykazuje działanie antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe. Regularne picie zielonej herbaty może pomóc w zmniejszeniu ryzyka rozwoju raka piersi, jak wskazują niektóre badania populacyjne.
Kurkuma
Kurkuma jest jednym z najskuteczniejszych produktów wspierających zdrowie piersi. Głównie dzięki zawartości kurkuminy, jej aktywnego składnika. Badania wykazały, że kurkumina może zmniejszać rozmiar guzów oraz działać przeciwko komórkom raka piersi. Mechanizm jej działania jest złożony. Naukowcy wskazują, że kurkumina wpływa na różne etapy procesu nowotworowego. W tym na cykl komórkowy, proliferację (rozrost komórek rakowych), indukcję apoptozy (programowanej śmierci komórki), starzenie się komórek nowotworowych oraz hamowanie rozprzestrzeniania się raka i angiogenezy (procesu tworzenia nowych naczyń krwionośnych, które odżywiają guz).
Dieta a rak piersi – czego unikać?
Tłuszcze nasycone i trans
Spożycie tłuszczów nasyconych i trans, obecnych w tłustym mięsie, przetworzonej żywności, produktach typu fast foodach oraz niektórych produktach piekarniczych, może zwiększać ryzyko rozwoju raka piersi. Te tłuszcze mogą sprzyjać przewlekłym stanom zapalnym oraz zwiększać poziom estrogenów we krwi. Ma to szczególne znaczenie w kontekście nowotworów hormonozależnych.
Cukier i przetworzona żywność
Dieta bogata w cukry proste, jak słodycze, napoje gazowane i przetworzone produkty spożywcze, może prowadzić do wzrostu poziomu insuliny. To z kolei sprzyja rozwojowi stanów zapalnych i może przyczyniać się do wzrostu ryzyka raka piersi. Unikanie nadmiernego spożycia cukru oraz przetworzonych produktów może przyczynić się do prawidłowej masy ciała, uniknięcia otyłości, co również może zmniejszać ryzyko rozwoju nowotworu piersi.
Alkohol
Nawet umiarkowane spożycie alkoholu może zwiększać ryzyko raka piersi. Alkohol wpływa na metabolizm estrogenów, zwiększając ich poziom we krwi, co może sprzyjać rozwojowi nowotworów zależnych od hormonów.
Czerwone mięso i wędliny
Spożycie dużych ilości czerwonego mięsa, zwłaszcza przetworzonego, jak wędliny, kiełbasy czy parówki, wiąże się z wyższym ryzykiem zachorowania na różne rodzaje nowotworów, w tym raka piersi. Czerwone mięso zawiera związki, które mogą promować rozwój komórek rakowych, zwłaszcza po obróbce termicznej w wysokich temperaturach (np. grillowanie). W tym przypadku lepszym wyborem będzie chude mięso.
Znaczenie wsparcia dietetycznego w leczeniu raka piersi
Dla kobiet z już zdiagnozowanym rakiem piersi, odpowiednia dieta może wspierać leczenie, poprawiając jakość życia oraz wpływając na lepsze wyniki terapeutyczne. W przypadku pacjentek poddawanych chemioterapii, radioterapii czy leczeniu hormonalnemu, ważne jest dostarczanie organizmowi odpowiednich składników odżywczych, które pomogą w regeneracji oraz walce z efektami ubocznymi terapii.
Zaleca się stosowanie diety bogatej w warzywa, owoce, zdrowe tłuszcze, błonnik oraz produkty fermentowane. Mogą one wspierać odporność organizmu i procesy regeneracyjne.
Podsumowanie – Dieta, a rak piersi – co jeść, a czego unikać?
Właściwie zbilansowana dieta może odegrać istotną rolę w prewencji raka piersi oraz wspomaganiu leczenia pacjentek w chorobie nowotworowej. Zróżnicowane odżywianie, bogate w antyoksydanty, błonnik, zdrowe tłuszcze oraz produkty fermentowane, a także unikanie tłuszczów nasyconych, cukrów prostych i alkoholu, może korzystnie wpłynąć na zdrowie piersi i ogólną kondycję organizmu.
Warto jednak pamiętać, że każdy przypadek raka piersi jest inny. Dlatego zalecenia dietetyczne powinny być dostosowane indywidualnie do potrzeb pacjentki, w porozumieniu z lekarzem i dietetykiem klinicznym.
Prawidłowe żywienie oraz aktywność fizyczna to klucz do zdrowia. Zadbaj o siebie z Fit Kalorie!
Bibliografia:
https://www.ejcem.ur.edu.pl/system/tdf/08_z1_2009_0.pdf?file=1&type=node&id=1070&force=
https://www.nature.com/articles/s41598-017-09764-3
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5553235/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27130687/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5348370/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6335419/
