Konsekwencje nadmiaru i niedoboru kalorii w diecie kobiety ciężarnej
Nieprawidłowe żywienie w tym okresie może polegać między innymi na nadmiernej lub zbyt małej ilości spożywanych pokarmów. Nadmiar kalorii może prowadzić do nadwagi lub otyłości u matki, co z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań, takich jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca ciążowa czy problemy związane z porodem. Z kolei niedobór kalorii może negatywnie wpływać na rozwój płodu, prowadząc do niższej masy urodzeniowej, wcześniejszego porodu czy nawet nieprawidłowego rozwoju mózgu i układu nerwowego dziecka.
Zarówno nadmiar, jak i niedobór kalorii w czasie ciąży mogą mieć poważne konsekwencje zarówno dla matki, jak i dziecka. Dlatego tak istotne jest utrzymanie zrównoważonej diety, dostarczającej odpowiednią ilość kalorii oraz niezbędnych składników odżywczych potrzebnych do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu.
Zapotrzebowanie kaloryczne kobiety w ciąży, trymestr po trymestrze
I trymestr
Stan odżywienia kobiety w ciąży jest jednym z ważniejszych czynników determinujących wzrastanie i rozwój płodu. We wczesnych fazach zapotrzebowanie kaloryczne pozostaje stosunkowo takie samo jak przed ciążą, wzrasta jedynie o około 85 kcal. Bardzo ważne jest, aby skoncentrować się na odżywianiu organizmu pokarmami bogatymi w niezbędne witaminy i minerały. Stanowi to podstawę rozwoju dziecka i podkreśla znaczenie utrzymywania dobrze zbilansowanej diety.
II trymestr
Zapotrzebowanie kaloryczne wzrasta ze względu na zwiększenie masy ciała (rozwój płodu, tkanek matczynych, łożyska). Według IŻŻ w drugim trymestrze ciąży zapotrzebowanie energetyczne wzrasta o około 285 kcal/dobę.
III trymestr
W trzecim trymestrze zapotrzebowanie kaloryczne powinno być jeszcze wyższe, o około 475 kcal/dobę w porównaniu do okresu przedciążowego. Ważne jest więc dostarczanie odpowiedniej ilości kalorii i składników odżywczych, aby wspierać rozwój dziecka i zapewnić dobre samopoczucie matki.
Przyrost masy ciała w ciąży
Przyrost masy ciała jest normalnym aspektem, ale ważne jest, aby utrzymać go w zdrowym zakresie. Wzrost masy ciała w ciąży zależy od wartości BMI matki przed zajściem w ciążę:
BMI przed ciążą kg/m2 – Przyrost masy ciała w trakcie ciąży w kg
Niedowaga (BMI < 18,5): 12,5-18
Normalna waga (BMI 18,5-24,9): 11,5-16
Nadwaga (BMI 25-29,9): 7-11,5
Otyłość (BMI ≥ 30): 5-9
Podsumowanie
Podsumowując, właściwe odżywianie się w czasie ciąży ma kluczowe znaczenie dla zdrowia zarówno matki, jak i dziecka. Zapewnienie odpowiedniej ilości kalorii i składników odżywczych przez cały okres ciąży wspiera prawidłowy rozwój płodu i pomaga uniknąć powikłań zdrowotnych. Zdrowe nawyki żywieniowe to inwestycja w dobro obu stron, dlatego też zachęcam przyszłe mamy do świadomego podejścia do swojej diety.
Bibliografia:
Suplementacja witamin i składników mineralnych podczas ciąży. tom 2, nr 4, strony 166–172, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017
Żywienie kobiet w okresie ciąży. Instytut Matki i Dziecka, Zakład Żywienia, Warszawa 2021, Wydawnictwo Lekarskie PZWL
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6723706/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26901040/
