Rodzaje diet wegetariańskich
Istnieje wiele różnych rodzajów diet wegetariańskich, dlatego warto zwrócić uwagę na podstawowy podział ze względu na dopuszczalne produkty pochodzenia zwierzęcego:
- Laktoowowegetarianizm – dieta wykluczająca mięso, ryby i żelatynę, ale pozwalająca na spożywanie mleka i jaj.
- Laktowegetarianizm – dieta wykluczająca mięso, ryby, jaja i żelatynę, ale pozwalająca na spożywanie nabiału.
- Owowegetarianizm – dieta wykluczająca mięso, ryby, nabiał i żelatynę, ale pozwalająca na spożywanie jaj.
- Weganizm – dieta wykluczająca wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym miód i niektóre dodatki do żywności, takie jak koszenila (E120).
- Fleksitarianizm – dieta „elastyczna”, polegająca na znacznym ograniczeniu spożycia mięsa i ryb, pozwalająca na spożycie mięsa jedynie okazjonalnie, np. podczas imprezy rodzinnej.
Z uwagi na brak mięsa, dieta wegetariańska może być uboga w niektóre składniki odżywcze, takie jak witamina B12, żelazo, wapń i cynk. Dlatego osoby praktykujące tę dietę powinny zadbać o odpowiednie uzupełnienie tych składników, na przykład poprzez suplementację lub spożywanie odpowiednich produktów.
Co mówią badania?
Wegetarianizm wpływa korzystnie na zmniejszenie ryzyka śmiertelności, ponieważ osoby stosujące diety wegetariańskie zwykle uważają na jakość swojego pożywienia. Wegetarianie są zwykle bardziej świadomi swojego zdrowia niż osoby jedzące mięso. Na przykład, palą mniej niż przeciętna populacja, co może zmniejszać ryzyko śmiertelności związanej z chorobami układu oddechowego.
Ponadto, dieta wegetariańska zawiera mniej tłuszczów zwierzęcych, które są źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu. Dieta roślinna, ze względu na wysokie spożycie warzyw i owoców, bogata jest w witaminę C i karotenoidy, które mają właściwości przeciwutleniające. W diecie wegetariańskiej występuje więcej tłuszczów nienasyconych i błonnika pokarmowego niż w diecie konwencjonalnej.
Wegetarianie nie jedzą mięsa i przetworów mięsnych, co oznacza, że są mniej narażeni na spożycie nitrozoamin, antybiotyków i leków weterynaryjnych, zakażenia pasożytnicze oraz choroby odzwierzęce.
Złożone czynniki utrudniają jednoznaczne stwierdzenie, czy dieta wegetariańska sama w sobie zapewnia dodatkową ochronę. Jednak zwiększona świadomość zdrowotna wegetarian może przyczynić się do zmniejszenia liczby zgonów z powodu chorób układu krążenia i raka, szczególnie jeśli dieta jest stosowana przez dłuższy czas.
Podsumowanie
Dieta wegetariańska może być skutecznym sposobem na zwiększenie długowieczności poprzez zwiększenie świadomości spożywanych produktów, co może zmniejszyć ryzyko wielu chorób. Szczególnie skuteczna może być, gdy łączymy ją z innymi zdrowymi nawykami.
Należy jednak pamiętać, że nie jest to panaceum na zdrowie i długowieczność. Istnieją również inne diety, takie jak dieta śródziemnomorska lub DASH, które mają udowodnione korzyści dla zdrowia i długowieczności (i zawierają dużo warzyw!). Jeśli poszukujesz zdrowej diety, nie musisz koniecznie być wegetarianinem, sprawdź naszą ofertę.
Bibliografia:
- Orlich, M. J. et al.Vegetarian dietary patterns and mortality in adventist health study 2. JAMA Intern. Med.173,1230–1238 (2013).
- Thorogood, M., Mann, J., Appleby, P. & Mcpherson, K. Risk of death from cancer and ischaemic heart disease in meat and non-meat eaters. Bmj308,1667 (1994).
- Appleby, P. N., Crowe, F. L., Bradbury, K. E., Travis, R. C. & Key, T. J. Mortality in vegetarians and comparable nonvegetarians in the United Kingdom. Am. J. Clin. Nutr.103,218–230 (2016).
- Chang-Claude, J., Hermann, S., Eilber, U. & Steindorf, K. Lifestyle Determinants and Mortality in German Vegetarians and Health-Conscious Persons: Results of a 21-Year Follow-up. (2005).
- Key, T. et al.Mortality in British vegetarians: results from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC-Oxford). Am J Clin Nutr89,1613S–9S (2009).
- Li, S. et al.Low carbohydrate diet from plant or animal sources and mortality among myocardial infarction survivors. J. Am. Heart Assoc.3,1–12 (2014).
- Mihrshahi, S. et al.Vegetarian diet and all-cause mortality: Evidence from a large population-based Australian cohort – the 45 and Up Study. Prev. Med. (Baltim).97,1–7 (2016).
